Phong tục và nghi thức cúng bái cho người đã khuất tại Việt Nam tương đối cầu kỳ, được diễn ra rải rác trong vòng một năm sau khi một người qua đời. Lễ cúng 49 ngày là một trong những lễ vô cùng quan trọng, được cử hành lớn, thể hiện niềm thành kính đối với người mất. Vậy trong lễ cúng 49 ngày cần chuẩn bị và để tâm những vấn đề gì?
Nội dung bài viết
Lễ cúng 49 ngày có ý nghĩa gì? Cách tính 49 ngày cho người mất
Lễ cúng 49 ngày, nhiều nơi gọi là lễ chung thất là một buổi lễ cúng diễn ra sau 49 ngày kể người ngày một người lìa trần. Đây là một ngày vô cùng quan trọng, được thực hiện một cách cẩn thận và tỉ mỉ. Sở dĩ có ngày cúng sau 49 ngày bởi theo thuyết Phật giáo, sau khi mất một người bắt buộc phải trải qua 7 lần bị phán xét, mỗi lần mất 7 ngày mới có thể luận được hết công và tội của người đó khi còn sống. Sau đó, người đã mất sẽ được đưa qua một điện lớn dưới địa phủ, luận tội xong thì linh hồn người đã khuất sẽ được siêu thoát.
Chính vì thế, ngày cúng 49 ngày cực kỳ quan trọng với người đã khuất. Đây cũng là một trong những ngày thể hiện tấm lòng tiếc thương của người còn sống đối với người đã khuất. Đồng thời cúng bái đầy đủ giúp cho người đã khuất có thể thuận lợi lui tới nương nhờ cửa Phật. Trong vòng từ lúc người đã khuất mất tới khi 49 ngày, con cháu phải cúng cơm và niệm Phật cho người đã khuất thường xuyên.
Ý nghĩa cúng 49 ngày theo nhiều nơi nó còn là lễ cúng giỗ mở đầu. Thể hiện bước chuyển biến mới, người đã khuất sau khi trải qua các lần phán xét tại địa phủ sẽ được tái sinh ở các giới khác nhau. Tùy theo độ dày của duyên mà linh hồn người đã khuất sẽ được tái sinh nhanh hay chậm.
Như vậy, việc triển khai cúng 49 ngày thật sự có ý nghĩa, nó cũng có ảnh hưởng rất lớn tới việc người đã khuất sẽ được tái sinh ở cảnh giới nào. Cúng bái có tác dụng hồi hướng, chỉ dẫn người đã khuất nhanh chóng tìm được hướng đi, không còn vấn vương bụi trần.
Người đã mất sẽ dần dần chuyển luân hồi để nhận tái sinh. Trong thời gian khoảng 49 ngày sau khi mất, thọ thân trung ấm, hương linh vẫn còn hưởng nên người nhà vẫn phải thường xuyên cúng cơm nước như những bữa ăn hàng ngày. Tuy nhiên vì họ đã mất nên chỉ còn có thể nhận hương vị của món ăn mà thôi. Vì linh hồn vẫn còn ở dương gian hoặc đang nhận phán xét nên họ vẫn cần phải no đủ. Do đó người nhà chuẩn bị các phần cơm nước hàng ngày để cúng và gọi người đã khuất cùng về ăn cơm. Ngoài cúng cơm còn cần tụng kinh cúng 49 ngày hoặc mời chư tăng về tụng.
Lễ vật cần sắm khi cúng 49 ngày? Cách bày bàn thờ cúng 49 ngày
Khi thực hiện lễ cúng 49 ngày, người nhà cần chuẩn bị một số lễ vật tùy theo phong tục tại địa phương. Cụ thể các món thường hay xuất hiện khi cúng 49 ngày như sau:
Các món ăn chay: Rất nhiều nơi khi cúng 49 ngày thường chuẩn bị các món ăn chay. Người ta quan niệm rằng cúng các món ăn chay để tránh ảnh hưởng tới sát sinh, giúp cho người đã khuất nhanh chóng siêu thoát.
Hoa quả, bánh kẹo, trái cây tươi: Đây cũng là một trong những loại lễ vật được chuẩn bị trong ngày này. Tùy theo mùa mà chuẩn bị các loại hoa quả sắp lên mâm sao cho tươm tất.
Một mâm cơm mặn: Gà luộc, xôi, canh, chả, giò, nước, rượu, nến, hương,…để cúng. Lưu ý không sử dụng một số loại thịt như: mèo, chó, bò để cúng trong lễ 49 ngày.
Vàng mã đi kèm: Chuẩn bị tiền, vàng, quần áo giấy 2 hoặc 3 bộ đẹp.
Nếu gia chủ không tự tin cúng được thì có thể nhờ một số thầy cúng có uy tín và kinh nghiệm trong vùng về giúp.
Cách bày bàn thờ cúng 49 ngày cũng rất dễ, giống như khi lập bàn thờ vong sau khi người đã khuất vừa mất. Việc trình bày và bài trí cần được cân đối sao cho hài hòa nhất là được.
Sau khi kết thúc lễ cúng 49 ngày có cần cúng cơm hàng ngày nữa không?
Sau khi cúng 49 ngày xong, thần thức của người đã khuất dường như đã tìm được cảnh giới để vãng sanh. Vì thế từ đây gia đình người đã khuất không cần phải cúng cơm hàng ngày cho người đã khuất nữa. Hiểu đơn giản họ đã vãng sanh lên cõi trời, không cần ăn thực phẩm của cõi người nữa. Hoặc có bị luận tội vào địa ngục thì họ sẽ tới những nơi bị hành hạ, phải ăn hòn sắt nóng, uống nước đồng sôi, chịu đau khổ. Duy chỉ có một số linh hồn đọa vào loài quỷ thần thì vẫn có thể tiếp tục “ăn” được những đồ ăn do người nhà dâng lên.
Vì chúng ta là người trần mắt thịt nên cũng không thể tường tận được hết rằng sau khi mình chết thì sẽ đi đâu. Đây cũng chỉ là các giả thuyết theo tư tưởng Phật giáo mà thôi. Sau khi dứt 49 ngày, gia đình người đã khuất nên đợi để tiếp tục làm lễ cúng 100 ngày, giỗ đầu, giỗ hết, giỗ hàng năm theo thủ tục.
Việc cúng 49 ngày nghe thì khá cầu kỳ nhưng gia chủ cũng không cần quá lo lắng, không nên quá câu nệ hình thức, trong tâm chỉ cần sáng, có đầy đủ lòng thành là được. Nếu có lòng thành hơn, sau khi ông bà cha mẹ qua đời thì hàng ngày bạn tranh thủ tụng kinh sám hối, kinh dược sư, kinh địa tạng,…để giúp họ hồi hướng và gia tăng công đức.
Mãi bài cúng 49 ngày cho người mất để quý vị tham khảo
Lễ cúng 49 ngày cũng là một trong những lễ quan trọng, người thân trong gia đình cần chuẩn bị và tiến hành chu đáo nhất. Nếu chưa có bài cúng, gia chủ có thể tham khảo bài dưới đây:
Nam mô A di đà phật
Nam mô A di đà phật
Nam mô A di đà phật
Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư phật mười phương.
Hôm nay là ngày………..tháng………..năm…………. (âm lịch), tức là ngày………….tháng………..năm…….. (dương lịch).
Tại địa chỉ:…………..
Con trai trưởng là: ……………
Vâng theo lệnh của mẫu thân (nếu là Mẹ)/Vâng theo lệnh của phụ thân (nếu là Cha), các chú bác, anh rẻ cùng chị gái, em trai em gái và các dâu rể, con cháu nội ngoại kính lạy. Hôm nay nhân ngày lễ Chung Thất theo nghi lễ cổ truyền, kính cẩn sắm các lễ vật dâng lên bao gồm: (Đọc tên các lễ vật đã sắm).
Kính dâng lễ mọn với tấm lòng thành. Trước linh vị hiển chân linh. Xin kính cẩn trình thưa rằng: Núi Hỗ sao mờ, nhà Thung bóng xế (nếu là người Cha)/ Núi Dĩ sao mờ, nhà Huyên bóng xế (nếu là người Mẹ).
Tình nghĩa cha sinh mẹ dưỡng biết là bao. Mất lâu nay thở than trầm mơ màng. Tưởng nhớ âm dương vắng vẻ. Sống thời lai lai láng láng hớn hở chừng nào. Thác thời kể tháng kể ngày buồn tênh mọi lẽ. Tính đến nay Chung Thất tới tuần. Lễ bạc nhưng tâm thành gọi là có nén nhang. Xin mời hiển Xin mời hiển Xin mời hiển Cùng các bị Tiên linh, Tổ Bá, Tổ Thúc, Tổ cô và các vong linh phụ thờ theo Tiên Tổ cùng về tâm hưởng.
Kính cáo: Liệt vị Tôn Thần: Táo Quân, Thổ Công, Thánh sư, Tiên sư, Ngũ tự Gia thần cùng chứng giám và phù hộ và toàn gia được mọi sự yên lành tốt đẹp.
Nam mô A di Đà phật
Nam mô A di Đà phật
Nam mô A di Đà phật
Trên đây chúng tôi đã hướng dẫn quý vị cách cúng 49 ngày cho người mới mất đầy đủ và chi tiết nhất. Đây là một trong những ngày cúng quan trọng với người đã khuất, giúp họ vãng sanh về Tây thiên cực lạc. Gia đình hãy chú ý để thực hiện một cách tốt nhất.
Xem thêm thông tin hữu ích
Hướng dẫn xem tuổi bốc mộ chuẩn tâm linh 2021
Dịch vụ tổ chức tang lễ trọn gói tại Hà Nội